ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1979 ਵਿਚ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਗਿਆ ਸਾਂ। ਉਸ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਮੇਰਾ ਆਮ ਹੀ ਉੱਥੇ ਚੱਕਰ ਲੱਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ, ਪੇਸ਼ੇਵਾਰ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀ ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਉੱਤੇ ਖੋਜ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਲਗਾਉ ਹੋਰ ਵਧ ਗਿਆ। ਮੈਂ 2002 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਉੱਥੇ ਗਿਆ, ਜੋ ਉਸੇ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਹੋਏ ਭਿਆਨਕ ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਮੇਰੀ ਪਹਿਲੀ ਫੇਰੀ ਸੀ। ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਵੀ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਮੈਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ ਅਤੇ ਆਸ਼ਰਮ ਦੇ ਇਕ ਟਰੱਸਟੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਿੱਠਬੋਲੜੇ ਤੇ ਨਿਮਰ ਟਰੱਸਟੀ ਉਦੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਹ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗਾਂਧੀ ਆਸ਼ਰਮ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਨੂੰ ‘ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਦੂਜਾ ਕਤਲ’ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਸੱਤਾ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਦੰਗੇ ਹੋਏ, ਭਾਵ ਤਤਕਾਲੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮਸੇਵਕ ਸੰਘ (ਆਰਐੱਸਐੱਸ) ਦੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਰਐੱਸਐੱਸ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੋਚ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਆਰਐੱਸਐੱਸ ਦੇ ਸਰਸੰਘ ਚਾਲਕ ਐਮਐੱਸ ਗੋਲਵਾਲਕਰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦਿਆਂ ਵੱਡੇ ਹੋਏ ਤੇ ਗੋਲਵਾਲਕਰ ਦੀ ਗਾਂਧੀ ਪ੍ਰਤੀ ਨਫ਼ਰਤ ਜੱਗ ਜ਼ਾਹਰ ਹੈ। ਦਸੰਬਰ 1947 ਵਿਚ ਇਕ ਤਕਰੀਰ ਦੌਰਾਨ ਗੋਲਵਾਲਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ: ‘‘ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਹੁਣ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗੁਮਰਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਅਜਿਹੇ ਵਸੀਲੇ ਹਨ, ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੌਰੀ ਖ਼ਾਮੋਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਡੀ ਰਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦਾ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਪਰ ਜੇ ਸਾਨੂੰ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਦਮ ਵੀ ਚੁੱਕਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।’’ ਮੋਦੀ ਵਾਸਤੇ ਗੋਲਵਾਲਕਰ ‘ਪੂਜਨੀਕ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂਜੀ’ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਤਿਕਾਰਤ ਅਧਿਆਪਕ ਤੇ ਉਸਤਾਦ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤਾ ਕਰਕੇ ਗੋਲਵਾਲਕਰ ਦੇ ਹੀ ਸੋਹਲੇ ਗਾਏ ਅਤੇ ਗਾਂਧੀ ਬਾਰੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੋਵੇ। ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੁੰਦਿਆਂ ਉਹ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਹੀ ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਗਏ ਹੋਣਗੇ। ਪਰ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਹੋਰਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਪਾਨ ਤੇ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਗਏ। ਆਸ਼ਰਮ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟਰੱਸਟੀਆਂ ਨੂੰ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਡੂੰਘੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦੇ ਅਮਲੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਚ ਘੁਮਾਉਣ ਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਹਿਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ ਇਹ ਕੰਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਕੀਤਾ, ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਜੋ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਵੀਡੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੈਮਰਾਮੈਨ ਨੂੰ ਇਹੋ ਹਦਾਇਤ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਕੈਮਰੇ ਦੇ ਫਰੇਮ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਹੀ ਦਿਖਾਉਣਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਮੌਕੇ ਮੋਦੀ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਚਲੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ – ਜਿਵੇਂ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਝੁੱਗੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਥਾਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚਰਖਾ ਆਦਿ – ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰੇ ਕਰ-ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਇੰਝ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਤਮਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਗੂੜ੍ਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸ਼ਰੇਆਮ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਨਵੀਂ-ਨਵੀਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਇੱਛਾ ਬਾਰੇ ਕੀ ਆਖਿਆ ਜਾਵੇ? ਇੰਝ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਮੋਦੀ ਦੀ ਆਪਣਾ ਗੁਣਗਾਨ, ਆਪਣੀ ਮਹਿਮਾ ਤੇ ਵਡਿਆਈ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਖ਼ੁਆਹਿਸ਼ ਨੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਵਚਨਬੱਧਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਗਾਂਧੀ ਪ੍ਰਤੀ ਆਰਐੱਸਐੱਸ ਦੀ ਸੋਚ ਹਾਲੇ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਫ਼ਰਤੀ ਹੀ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਅੰਧਭਗਤ ਸ਼ਰੇਆਮ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਮੋਦੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਾਂਧੀ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਗਿਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਮਕਾਲੀ ਚਰਚਾ ਲਈ ਲੋੜ ਹੈ ਸਗੋਂ ਉਹ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ‘ਬਰਾਂਡ’ ਵਜੋਂ ਦਿਓਕੱਦ ਤੇ ਸਤਿਕਾਰੀ ਜਾਂਦੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਵੀ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਵੇਂ ਜਪਾਨ ਹੋਵੇ, ਚੀਨ, ਇਸਰਾਈਲ ਜਾਂ ਫਰਾਂਸ ਹੋਵੇ – ਭਾਵੇਂ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਜਾਂ ਜਰਮਨੀ ਹੋਣ – ਜੇ ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬੜਾ ਗਿਣ-ਮਿਥ ਕੇ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਖੜੋਤੇ ਦਿਖਾਉਣ। ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਚ ਦਿਖਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਰੁਚੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਗਾਂਧੀ ਦਰਮਿਆਨ ਜੋ ਇਖ਼ਲਾਕੀ ਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਪਾੜਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਪੂਰਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਮੋਦੀ ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ 300 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਵੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਘੱਟਗਿਣਤੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪੱਖਪਾਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫ਼ਿਰਕੂ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੇ ਦੂਤ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਤਾਉਮਰ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਇਨਸਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਗਿਣ-ਮਿਥ ਕੇ ਘੜਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਅਰਥਚਾਰੇ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਭ ਕਾਸੇ ਬਾਰੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਗਿਣ-ਮਿਥ ਕੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਣਾਉਂਦੀ ਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਉਸ ਇਨਸਾਨ ਲਈ ਕੋਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ, ਜਿਸ ਨੇ ‘ਸੱਤਿਆਮੇਵ ਜਯਤੇ’ ਭਾਵ ਸੱਚ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਵੇਗੀ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਹਕੂਮਤ ਦਾ ਝੂਠ ਤੇ ਫਰੇਬ ਬਹੁਤ ਵਿਆਪਕ ਹੈ। ਗਾਂਧੀ ਕੀ ਹੈ? ਗਾਂਧੀ ਹੈ- ਸੱਚਾਈ, ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਨੇਕਤਾਵਾਦ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਮੋਦੀ ਹੈ – ਪਰਦਾਦਾਰੀ ਅਤੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀਵਾਦ। ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਤਰਕ ਤੇ ਇਖ਼ਲਾਕ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਤਾਕਤ ਤੇ ਲਾਲਸਾ ਦੇ ਸਮੀਕਰਣਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹੋ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਛੇਤੀ ਹੀ ਮੋਦੀ ਦੇ ਦਾਗੀ ਪਿਛੋਕੜ ਨੂੰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਸਫੇਦ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇਖਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮਣਾਂ-ਮੂੰਹੀਂ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹੀ ਸੇਧ ਤਹਿਤ ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਨੂੰ ‘ਆਲਮੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ’ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਉਲੀਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਾਂਧੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੀ ਮੇਰਾ ਸੁਨੇਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਉੱਤੇ ਸਟੇਡੀਅਮਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਰੱਖੇ ਜਾਣ, ਜਾਂ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਹੀ ਮੁੜ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿ ਅਤੀਤ ਦੇ ਹਾਕਮਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਮਿਟਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੀ ਨਾਂ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਪੱਕੀ ਹੋ ਸਕੇ। ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਅੱਜ ਜਿਵੇਂ ਵੀ ਹੈ, ਇਹ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ