March 31, 2025

ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਈ ਜਲ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ, ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਪ੍ਰਸੰਗਿਕ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੰਕਟ ਅੱਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਵਧਦੀ ਆਬਾਦੀ, ਬੇਕਾਬੂ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਜਲ ਸੰਭਾਲ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦਾ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨਾ ਤਾਂ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ 4% ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦੀ 18% ਆਬਾਦੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ, ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਜਲ ਸ਼ਕਤੀ ਅਭਿਆਨ ਅਤੇ ਨੀਰੂ-ਚੇਤੂ ਵਰਗੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਆਪਣੇ ਰਵਾਇਤੀ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਤਕਨੀਕੀ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਹਿਵਾਰੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮਾਡਲ: ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ। ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਖੂਹਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਜੌਹਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ: ਛੋਟੇ ਤਲਾਬਾਂ (ਜੋਹਰਾਂ) ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨਾਲ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸੋਕੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਘਟੀ। ਉਤਰਾਖੰਡ ਦਾ ਚਲ-ਖਾਲ ਸਿਸਟਮ: ਇਹ ਛੋਟੇ ਜਲ ਭੰਡਾਰ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਦੀ ਜ਼ਾਬੋ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ: ਇਹ ਵਿਧੀ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਖੇਤੀ ਲਈ ਵਰਤਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਟੈਂਕ ਛੋਟੇ ਜਲ ਭੰਡਾਰ ਹਨ ਜੋ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਆਧੁਨਿਕ ਫਿਲਟਰੇਸ਼ਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਏਰੀ (ਤਾਲਾਬ) ਪ੍ਰਣਾਲੀ: ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿੰਚਾਈ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਜੰਗਲਾਂ, ਨਦੀਆਂ, ਤਲਾਬਾਂ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਓਰਾਨ (ਪਵਿੱਤਰ ਜੰਗਲ) ਖੇਤਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਰੂਥਲੀਕਰਨ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੇਘਾਲਿਆ ਦੇ ਵਾਟਰਫਾਲ ਰੀਸਟੋਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਜਲ ਗ੍ਰਹਿਣ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਰਮਦਾ ਸੇਵਾ ਯਾਤਰਾ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਰਮਦਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਧਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਪਾਣੀ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਅਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰਾਮ ਸਭਾਵਾਂ ਜਲ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਅਨਿਯਮਿਤ ਬਾਰਿਸ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਰਵਾਇਤੀ ਪਾਣੀ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੁੰਦੇਲਖੰਡ ਵਿੱਚ ਸੋਕਾ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜ: ਤਲਾਬਾਂ ਦਾ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਘਟਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਲਦਾਖ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਨਕਲੀ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਣ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਧਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਿਧੀ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ, ਵਾਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਤੁਪਕਾ ਸਿੰਚਾਈ ਅਤੇ ਬਹੁ-ਫਸਲੀ ਵਿਧੀ ਅਪਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਅਸਮਾਨ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੰਡ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਮੁੱਖ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਹਨ। ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਜਲ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਪਾਣੀ ਦੀ ਟਿਕਾਊ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਣ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਪਾਣੀ ਪੰਚਾਇਤਾਂ: ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਾਬਰ ਵੰਡ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ, ਗ੍ਰਾਮ ਸਭਾਵਾਂ ਗ੍ਰਾਮ ਸਭਾ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਛੋਟੇ ਜਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪੰਚਾਇਤ: ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਭਾਈਚਾਰਕ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਘਾਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਚੇਨਈ ਲਈ ਪਾਣੀ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਤੋਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਿਘਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੰਗਾ ਵਰਗੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਵਹਾਅ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੰਕਟ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਜਲ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤਾ ਮਹੱਤਵ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਦਯੋਗ ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਦਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਤਲਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਛੱਡਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਰਵਾਇਤੀ ਜਲ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਆਈਆਈਟੀ ਮਦਰਾਸ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵਧਾਈ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪਾਣੀ, ਜੰਗਲ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਜੋੜ ਕੇ ਸੰਭਾਲ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ: ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰੀ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਜਲ ਸਰੋਤਾਂ ਦਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਲ ਸ਼ਕਤੀ ਅਭਿਆਨ ਅਤੇ ਮਨਰੇਗਾ ਵਰਗੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਏਆਈ-ਅਧਾਰਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਪਾਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਨਤਾ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਹਿਯੋਗ, ਸਥਾਨਕ ਭਾਗੀਦਾਰੀ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਰੀਸਾਈਕਲਿੰਗ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਅਨੁਕੂਲਨ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਨਾਲ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 31 ਮਾਰਚ – ਗੂਗਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੱਖਾਂ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਗੂਗਲ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭੁਗਤਾਨ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਯੂਜ਼ਰ ਵੀ ਹੁਣ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਐਡਵਾਂਸਡ AI ਮਾਡਲ, Gemini 2.5 Pro, ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਮਾਡਲ ਸਿਰਫ ਜੈਮਿਨੀ ਐਡਵਾਂਸਡ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਅਪਡੇਟ ਸਾਰੇ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀ AI ਫੀਚਰਜ਼ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਿਨਾਂ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਲਿਮਟ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਡਲ ਹੁਣ Google AI ਸਟੂਡੀਓ ਤੇ Gemini ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਇਸ AI ਮਾਡਲ ‘ਚ ਸੋਚਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਜੈਮਿਨੀ 2.5 ਪ੍ਰੋ ਗੂਗਲ ਦੇ ਨਵੇਂ AI ਡਿਵੈੱਲਪਮੈਂਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਹੁਣ ਤਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਟ AI ਮਾਡਲ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਡਲ ਜੈਮਿਨੀ 2.5 ਲਾਈਨਅਪ ‘ਚ ਪਹਿਲਾ ਅਜਿਹਾ ਮਾਡਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸੋਚਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਤਰਕ, ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੂਗਲ ਨੇ ਇਕ ਬਲੌਗ ਪੋਸਟ ‘ਚ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ AI ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਐਨਲਸਿਸ ਕਰਨ, ਕੰਟੈਕਸਚੁਅਲ ਅੰਡਰਸਟੈਂਡਿੰਗ ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਐਕੂਰੇਟ ਰਿਸਪਾਂਸ ਦੇਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। AI ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਬਿਹਤਰ Gemini 2.5 ਮਾਡਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਫੰਕਸ਼ਨ ਲਈ ਸਟੈੱਪ-ਬਾਇ-ਸਟੈੱਪ ਐਪਰੋਜ ਫਾਲੋ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਟੀਕ ਤੇ ਬਿਹਤਰ ਨਤੀਜੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਗੂਗਲ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਸਿਸਟਮੈਟਿਕ ਮੈਥਡ ਕੋਡਿੰਗ, ਗਣਿਤ ਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਚ AI ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੈਮਿਨੀ 2.5 ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮਾਡਲ ਬਿਹਤਰ ਸੋਚਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ-ਡੈਪਥ ਐਨਲਸਿਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਗੂਗਲ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਪਰੋਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੰਪਲੈਕਸ ਚੈਲੇਂਜ ਨੂੰ ਮੈਨੇਜ ਕਰਨ ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਕੰਟੈਕਟ ਅਵੇਅਰ ਕਨਵਰਸੇਸ਼ਨ ਆਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੈਮਿਨੀ 2.5 ਪ੍ਰੋ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਜੈਮਿਨੀ ਐਡਵਾਂਸਡ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਲਈ ਸੀਮਤ ਸੀ। ਹੁਣ ਗੂਗਲ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਇਸਨੂੰ ਗੂਗਲ AI ਸਟੂਡੀਓ ਤੇ ਜੈਮਿਨੀ ਐਪ ‘ਚ ਅਜ਼ਮਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੰਪਨੀ ਇਸਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ Vertex AI ਟਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 31 ਮਾਰਚ – ਆਫ-ਰੋਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੁਹਾਰਤ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ SUV ਫੋਰਸ ਗੁਰਖਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਡਿਫੈਂਸ ਫੋਰਸ ਦੇ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫੋਰਸ ਮੋਟਰਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਡਿਫੈਂਸ ਫੋਰਸ ਤੋਂ 2,978 ਗੁਰਖਾ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਆਰਡਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਬੇੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ SUV ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਵਾਹਨ ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਫੋਰਸ ਮੋਟਰਸ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਗੁਰਖਾ ਐਲਐਸਵੀ (ਲਾਈਟ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਵਹੀਕਲ) ਰਾਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਫੋਰਸ ਗੁਰਖਾ ਨੂੰ ਆਫ-ਰੋਡ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਕਲੀਅਰੈਂਸ, ਡੂੰਘੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਆਫ-ਰੋਡ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ 4×4 ਡਰਾਈਵਟ੍ਰੇਨ ਹੈ। ਇਹ SUV ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਮਾਰੂਥਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪਹਾੜਾਂ ਤੱਕ। ਇੰਜਣ ਅਤੇ ਪਾਵਰ ਫੋਰਸ ਗੁਰਖਾ (SUV Force Gurkha) ਦੋ ਬਾਡੀ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਪਹਿਲਾ 3 ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ 5 ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵਾਲਾ ਮਾਡਲ। ਦੋਵਾਂ ਮਾਡਲਾਂ ਵਿੱਚ 2.6-ਲੀਟਰ ਟਰਬੋਚਾਰਜਡ ਇੰਟਰ-ਕੂਲਡ ਡੀਜ਼ਲ ਇੰਜਣ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਜਣ 138 bhp ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਵਰ ਅਤੇ 320 nm ਦਾ ਪੀਕ ਟਾਰਕ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਮਾਡਲਾਂ ਵਿੱਚ 5-ਸਪੀਡ ਮੈਨੂਅਲ ਗਿਅਰਬਾਕਸ ਅਤੇ 4×4 ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਆਫ-ਰੋਡਿੰਗ ਲਈ ਅੱਗੇ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਲਾਕਿੰਗ ਡਿਫਰੈਂਸ਼ੀਅਲ ਹੈ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੀਮਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ, ਫੋਰਸ ਗੁਰਖਾ ਵਿੱਚ 18-ਇੰਚ ਅਲੌਏ ਵ੍ਹੀਲ, 7-ਇੰਚ LED ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਸਟਰੂਮੈਂਟ ਕੰਸੋਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ 9-ਇੰਚ ਟੱਚਸਕ੍ਰੀਨ ਇੰਫੋਟੇਨਮੈਂਟ ਸਿਸਟਮ ਹੈ, ਜੋ ਨਵੇਂ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। 2024 ਦੇ ਅਪਡੇਟ ਦੇ ਨਾਲ, 4WD ਸ਼ਿਫਟਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੈਨੂਅਲ ਲੀਵਰ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ ਅਗਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸ਼ਿਫਟ-ਆਨ-ਫਲਾਈ ਰੋਟਰ ਨੌਬ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 5-ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਮਾਡਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 18 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਐਕਸ-ਸ਼ੋਰੂਮ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ SUV 9.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਮਾਈਲੇਜ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।

ਤਪਾ ਮੰਡੀ, 31 ਮਾਰਚ – ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਰਜ਼ ਸਾਂਝਾ ਫਰੰਟ ਦੇ ਸੱਦੇ ’ਤੇ ਤਪਾ ਮੰਡੀ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਤਪਾ ਦੇ ਗੇਟ ਅੱਗੇ ਬਜਟ ਦੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ ਫੂਕੀਆਂ ਗਈਆਂ ਤੇ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬਜਟ ਨੂੰ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਵਿਰੋਧੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਫਰੰਟ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਚਾਨਣ ਸਿੰਘ, ਸੱਤਪਾਲ ਬਾਂਸਲ, ਭਾਰਤ ਭੂਸ਼ਣ, ਸੁਖਦੀਪ ਤਪਾ, ਮਾਸਟਰ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਥ, ਜਗਜੀਤ ਕੌਰ ਢਿੱਲਵਾਂ ਅਤੇ ਜੋਗਿੰਦਰ ਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਬੇ ਦੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ ਜੋ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਸਮੁੱਚਾ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਰ ਵਰਗ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਬਹਾਲ ਕਰਨ, ਪੈਨਸ਼ਨਰਾਂ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ 2.59 ਦੇ ਗੁਣਾਂਕ ਨਾਲ ਤੈਅ ਕਰਨ, ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਆਸ਼ਾ ਅਤੇ ਮਿੱਡ-ਡੇਅ ਮੀਲ ਵਰਕਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਨਖਾਹਾਂ ਦੁੱਗਣੀਆਂ ਕਰਨ, ਐੱਨਪੀਐੱਸ ਰੱਦ ਕਰਕੇ ਪੁਰਾਣੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਬਹਾਲ ਕਰਨ, ਕੱਚੇ ਅਤੇ ਠੇਕਾ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਪੱਕਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਚੌਥੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਕਤ ਮੰਗਾਂ ਬਾਰੇ ਚੁੱਪ ਰਹੀ। ਇਸ ਤੋੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੂਬੇ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਅੰਦਰ ਖਾਲੀ ਪਈਆਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅਸਾਮੀਆਂ ਨੂੰ ਭਰਨ ਸਬੰਧੀ ਵੀ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਕੈਬਨਿਟ ਵੱਲੋਂ ਸਿਰਫ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਮੰਗਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।

ਪਟਿਆਲਾ, 31 ਮਾਰਚ – ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਭਰਤੀ ਲਈ ਬਣਾਈ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪਟਿਆਲਾ ਵਿਖੇ ਭਰਤੀ ਮੁਹਿੰਮ ਤਹਿਤ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਪੰਜ ਮੈਂਬਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਉੱਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਸਾਧੇ ਹਨ। ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ ਉੱਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਸਾਧੇ ਹਨ।  ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਗੁਰਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ ਨੇ ਬਾਦਲ ਪ੍ਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲਿਆ ਕਰੜੇ ਹੱਥੀਂ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਅਕਾਲੀਆਂ ਨੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਗਾਈ। ਜਥੇਦਾਰ ਦੀ ਕਿਰਦਾਰਕੁਸ਼ੀ ਕੀਤੀ ਤੇ ਪੰਥਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਦਿਤਾ।’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਦਲਾਂ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਅਪਣੇ ਪਰਵਾਰ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਨਾਲ ਯਾਰੀ ਪਾਈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਦਾ ਅਕਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਨਿਆਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਝੂੰਦਾ ਕਿਹਾ, ‘ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਜਮਾਤ ਹੋਈ ਪੰਥ ਦੇ ਮਸਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬੇਮੁੱਖ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਹੁਕਮਨਾਮਾ। ਕੁੱਝ ਅਕਾਲੀ ਲੀਡਰਾਂ ਦੇ ਭਟਕਣ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਦਿਨ ਦੇਖਣੇ ਪਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, “ਪਾਰਟੀ ’ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਰਕਰਾਂ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਉੱਚਾ ਤੇ ਲੀਡਰਾਂ ਦਾ ਨੀਵਾਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਸ਼ਰਮ ਆਉਣ ਲੱਗ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਵਰਕਰਾਂ ਦੀ ਬੇਕਦਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ  ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਸੇ ਵਾਲੇ ਬੰਦੇ ਅੱਗੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਸੱਚੇ ਸੁਚੇ ਕਿਰਦਾਰ ਵਾਲੇ ਪਿੱਛੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ ਉਮੈਦਪੁਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਬੰਦਾ ਸਿੱਖ ਕਹਾਉਣ ਦੇ ਲਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਗੁਨਾਹ ਮੰਨ ਲਏ, ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ ਮੁਕਰ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਮੈਂ ਲਾਹਣਤ ਪਾਉਂਦਾ, ਜਿਹੜਾ ਗੁਰੂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਤੋਂ ਸਿਰ ਫੇਰ ਲਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਪਾਸੇ ਪੰਥਪ੍ਰਸਤਾਂ ਦਾ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਗੌੜਾ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਹੈ। ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੀ ਕਿਰਦਾਰਕੁਸ਼ੀ ਲਈ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵਡਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਦਲਾਂ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਨਿੱਜੀ ਫਾਇਦੇ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਨਾਲ ਯਾਰੀ ਲਗਾਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈਕਿ ਹੁਕਮਨਾਮਾ ਨਾ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਭਗੌੜੇ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ, 31 ਮਾਰਚ – ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ’ਤੇ ਹਮਲੇ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਥੇ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਥੇ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਹੋਰ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਮਾਮਲਾ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ 56 ਸਾਲਾ ਹਿੰਦੂ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ’ਤੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਘਟਨਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਦੇ ਡਾਕ ਕਲੋਨੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ 56 ਸਾਲਾ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰ ਕੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੱਕੀ ਮੌਕੇ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਘਟਨਾ 29 ਮਾਰਚ, 2025 ਦੀ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੇ ਭਰਾ ਨੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਐਫ਼ਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਹੈ। ਭਰਾ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੋਸ਼ੀ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੇ ਭਰਾ ਨਦੀਮ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿਤੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਐਫ਼ਆਈਆਰ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੋਸ਼ੀ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਪਿਛਲੇ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ’ਤੇ ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਭਰਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਸੇ ਕਰ ਕੇ ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਭਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਤੋਂ ਸੁਣਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਬਦਲਣ ਲਈ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨਦੀਮ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕੋਈ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਦੋ ਧੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਜੰਡਿਆਲਾ, 31 ਮਾਰਚ – ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਭਾਰਦਵਾਜੀਆਂ ਦੇ ਜੰਮਪਲ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕਾ ਫਿਲੌਰ ਤੋਂ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. (ਐੱਮ) ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਰਹੇ ਮਾਸਟਰ ਭਗਤ ਰਾਮ (82) ਦਾ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕਰੀਬ ਸਵਾ ਛੇ ਵਜੇ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਮਾਸਟਰ ਭਗਤ ਰਾਮ ਦੇ ਸਪੁੱਤਰ ਸੁਰਜੀਤ ਹੈਪੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰ ਸਨ। ਬੰਡਾਲਾ, ਜੰਡਿਆਲਾ ਫਤਿਹਾਬਾਦ ਅਤੇ ਸੁੰਨੜ ਕਲਾਂ ਆਦਿ ਵਿਚ ਪੜਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਮਾਸਟਰ ਭਗਤ ਰਾਮ 1977 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹਲਕਾ ਫਿਲੌਰ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਮਾਸਟਰ ਭਗਤ ਰਾਮ ਦੇ ਅਚਾਨਕ ਚਲਾਣੇ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਮੰਗਤ ਰਾਮ ਪਾਸਲਾ, ਸਟੈਡਿੰਗ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਹਰਕੰਵਲ ਸਿੰਘ ਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 31 ਮਾਰਚ – ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸ਼ੰਭੂ ਅਤੇ ਖਨੌਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ’ਤੇ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਮੋਰਚਾ (ਕੇਐਮਐਮ) ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਕਿਸਾਨ ਮੋਰਚਾ (ਗ਼ੈਰ-ਰਾਜਨੀਤਕ) ਨੇ ਅੱਜ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਦਾ ਘਿਰਾਓ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੁਪਹਿਰ 3 ਵਜੇ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਗੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਮਹਿੰਦਰ ਭਗਤ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਵਿਚਕਾਰ ਝੜਪ ਹੋ ਗਈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਮੋਹਿੰਦਰ ਭਗਤ ਦੇ ਘਰ ਵੱਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਬੈਰੀਕੇਡਾਂ ਨੂੰ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮਾਮੂਲੀ ਝੜਪ ਹੋਈ। ਕੱਲ੍ਹ ਦੁਪਹਿਰ, ਕੇਐਮਐਮ ਦੇ ਕਨਵੀਨਰ ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਪੰਧੇਰ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਸਕੇਐਮ ਗ਼ੈਰ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਨਾਲ ਇੱਕ ਆਨਲਾਈਨ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਸਕੇਐਮ ਗ਼ੈਰ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਵੀ ਨਾਲ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ 19 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਸਾਨ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ੰਭੂ ਅਤੇ ਖਨੌਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਖ਼ਾਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ’ਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ।

ਜਲੰਧਰ, 31 ਮਾਰਚ – ਸੋਮਵਾਰ ਤੜਕੇ ਜਲੰਧਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ’ਚ ਫਿਲੌਰ ਲਾਗਲੇ ਨੰਗਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਬੀਆਰ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਬੁੱਤ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਲਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਭੰਨ-ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੱਖਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਸਿੱਖਸ ਫਾਰ ਜਸਟਿਸ (SFJ) ਵੱਲੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਬੁੱਤ ਉਤੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਪੱਖੀ ਨਾਅਰੇ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਕਵਰ ‘ਤੇ ਭੜਕਾਊ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ।ਸ਼ੀਸ਼ੇ ‘ਤੇ “ਸਿੱਖ ਹਿੰਦੂ ਨਹੀਂ ਹਨ” ਅਤੇ “ਟਰੰਪ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ” ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੋ ਹੋਰ ਝੰਡਿਆਂ – ਇੱਕ ਭਗਵਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਨੀਲਾ – ਉਤੇ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਹੀ ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਕਥਿਤ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ, SFJ ਮੁਖੀ ਗੁਰਪਤਵੰਤ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਖਰੜੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਖ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ SFJ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 25(b) ਤਹਿਤ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕਰਨ ਲਈ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਹੋਰ ਵੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ 14 ਅਪਰੈਲ ਨੂੰ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਐਸਐਸਪੀ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਭੰਨ-ਤੋੜ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢੱਕਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਕੁਝ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਤੱਤਾਂ ਨੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਗੱਲਾਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਅਸੀਂ ਜਾਂਚ ਦੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਮੁਲਜ਼ਮ ਫੜ ਲਏ ਜਾਣਗੇ। ਗ਼ੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਬੁੱਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਨ ਵਾਲੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੁੱਤ ਦੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੰਨ-ਤੋੜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ, 31 ਮਾਰਚ – ਕੇਂਦਰੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ (ਸੀਜੀਪੀਸੀ) ਦੁਆਰਾ 7 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਕਾਲਜ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਟੈਨਿਸ ਬਾਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਲੀਗ ਫਾਰ ਸਿੱਖਸ (ਸੀਐਲਐਸ) ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਪਰੋਕਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀਜੀਪੀਸੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸਰਦਾਰ ਭਗਵਾਨ ਸਿੰਘ, ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਬਿੱਲਾ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਕਚੀ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਸਪੋਰਟਸ ਵਿੰਗ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਲਜੀਤ ਸੰਸੋਆ, ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਬਿੱਟੂ, ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਬੇਦੀ ਸਰਦਾਰ, ਸ਼ੈਲੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ। ਇਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ 12 ਟੀਮਾਂ ਦੇ ਭਾਗ ਲੈਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ 8 ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਐਂਟਰੀ ਲਈ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 5 ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਵੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਕਟ ਲੀਗ ਫਾਰ ਸਿੱਖਸ ਦੇ ਇਸ ਦੂਜੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਐਂਟਰੀ ਫੀਸ 1100 ਰੁਪਏ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਜੇਤੂ ਟੀਮ ਨੂੰ 5000 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਉਪ ਜੇਤੂ ਟੀਮ ਨੂੰ 2500 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਟਰਾਫੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਲੇਅਰ ਆਫ਼ ਦ ਮੈਚ, ਪਲੇਅਰ ਆਫ਼ ਦ ਸੀਰੀਜ਼, ਬੈਸਟ ਗੇਂਦਬਾਜ਼, ਬੈਸਟ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਅਤੇ ਬੈਸਟ ਫੀਲਡਰ ਵਰਗੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ।