ਦੇਹਰਾਦੂਨ, 30 ਜਨਵਰੀ – ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਇਕਸਾਰ ਸਿਵਲ ਕੋਡ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕੋਡ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿਆਹ, ਤਲਾਕ ਅਤੇ ਇੱਛਾ ਸਬੰਧੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ, ਬੁੱਧਵਾਰ ਤੱਕ ਕੁੱਲ 278 ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਪਹਿਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ 19 ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾ ਆਵੇ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਈਟੀਡੀਏ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਕਸਾਰ ਸਿਵਲ ਕੋਡ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਚਾਰ ਪੱਧਰਾਂ ‘ਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ, ਗ੍ਰਾਮ ਪੰਚਾਇਤ ਵਿਕਾਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸਬ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਅਤੇ ਐਸਡੀਐਮ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਨਗਰ ਪੰਚਾਇਤ ਅਤੇ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸਬ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਅਤੇ ਐਸਡੀਐਮ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਵਿੱਚ, ਟੈਕਸ ਸੁਪਰਡੈਂਟਾਂ ਨੂੰ ਸਬ-ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਗਰ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੈਂਟ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਾਮਜ਼ਦ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸਬ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਲਾਈਵ ਇਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਵੀਕਾਰ
ਲਿਵ-ਇਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰੀਆਂ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਸਬ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਕੋਲ ਆਉਣਗੀਆਂ। ਲਾਈਵ-ਇਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਧੇ ਦੇਖੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਕਾਮਨ ਸਰਵਿਸ ਸੈਂਟਰ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਬਿਨੈਕਾਰ ਚਾਹੁਣ ਤਾਂ UCC ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਗ੍ਰਹਿ ਸਕੱਤਰ ਸ਼ੈਲੇਸ਼ ਬਗੌਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ 278 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਯੂਨੀਫਾਰਮ ਸਿਵਲ ਕੋਡ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਾਵਾਂ ਤਹਿਤ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਈ ਹੈ।
ਵਿਆਹ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ
26 ਮਾਰਚ, 2010 ਅਤੇ ਇਸ ਕੋਡ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਏ ਵਿਆਹਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੋਡ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਆਹ ਵਿਆਹ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ 60 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਬਿਨੈਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ
ਜੇਕਰ ਸਬ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਬ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਦੇ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਰੁੱਧ 30 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਕੋਲ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਦੇ ਅਸਵੀਕਾਰ ਹੁਕਮ ਵਿਰੁੱਧ 30 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਜਨਰਲ ਕੋਲ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਅਪੀਲਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਪੋਰਟਲ ਜਾਂ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਲਿਵ ਇਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਦਾ ਨਿਯਮ
ਕੋਡ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਏ ਲਿਵ-ਇਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਕੋਡ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਜਿਸਟਰਡ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੋਡ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਏ ਲਿਵ-ਇਨ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ, ਲਿਵ-ਇਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।
ਲਿਵ ਇਨ ਟਰਮੀਨੇਸ਼ਨ
ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋਵੇਂ ਸਾਥੀ ਆਨਲਾਈਨ ਜਾਂ ਆਫਲਾਈਨ ਲਿਵ-ਇਨ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਹੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਇਸਨੂੰ ਦੂਜੇ ਸਾਥੀ ਤੋਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਔਰਤ ਲਿਵ-ਇਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਰਾਹੀਂ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ 30 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
