ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 21 ਦਸੰਬਰ – ਵ੍ਹਟਸਐਪ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ (20 ਦਸੰਬਰ) ਨੂੰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਪੈਗਾਸਸ ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਕੰਪਨੀ NSO ਗਰੁੱਪ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਹੁਕਮ 2019 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮੈਟਾ ਦੇ ਮੈਸੇਜਿੰਗ ਐਪ ਦੁਆਰਾ ਦਾਇਰ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਹੈ। ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿੱਚ NSO ਗਰੁੱਪ ‘ਤੇ ਮਈ 2019 ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੌਰਾਨ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ, ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ 1,400 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਫ਼ੋਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਨ ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਗਾਸਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਦੀਆਂ ਹਮਲਾਵਰ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਲਈ ਬਦਨਾਮ ਇਸ ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵ੍ਹਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਟੀਚਿਆਂ ਤੋਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਡਾਟਾ ਕੱਢਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
ਯੂਐਸ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜੱਜ ਫਿਲਿਸ ਹੈਮਿਲਟਨ ਨੇ WhatsApp ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਇਹ ਪਾਇਆ ਕਿ NSO ਸਮੂਹ ਨੇ ਰਾਜ ਤੇ ਸੰਘੀ ਹੈਕਿੰਗ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ WhatsApp ਦੀਆਂ ਸੇਵਾ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ NSO ਸਮੂਹ ਨੇ ਯੂਐਸ ਕੰਪਿਊਟਰ ਫਰਾਡ ਐਂਡ ਅਬਿਊਜ਼ ਐਕਟ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ‘ਚ ਹੈਮਿਲਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ NSO ਗਰੁੱਪ ਨੇ WhatsApp ਨੂੰ ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਦਾ ਸੋਰਸ ਕੋਡ ਮੁਹੱਈਆ ਨਾ ਕਰਵਾ ਕੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਂਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ 2024 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਾਇਆ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਜੱਜ ਨੇ ‘ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਵਿਵਹਾਰਕ’ ਕਿਹਾ। NSO ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਹੁਣ ਮਾਰਚ 2025 ਵਿੱਚ ਵ੍ਹਟਸਐਪ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਰਜਾਨੇ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜਿਊਰੀ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
ਜਾਂਚ ਅਧੀਨ ਪੈਗਾਸਸ ਤੇ ਐਨਐਸਓ ਗਰੁੱਪ
NSO ਸਮੂਹ ਨੇ ਲੰਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰੀ ਗਾਹਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਉਲਟ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਸਬੂਤ ਮਿਲੇ ਹਨ ਕਿ NSO ਗਰੁੱਪ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੈਗਾਸਸ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਵਟਸਐਪ ਤੇ ਆਈਫੋਨ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਫੋਟੋਆਂ, ਈਮੇਲਾਂ ਤੇ ਟੈਕਸਟਸ ਸਮੇਤ ਡਾਟਾ ਕੱਢਦਾ ਹੈ।
