ਰਾਬਤ, 9 ਅਕਤੂਬਰ – ਮੋਰੋਕੋ ਦੇ ਸਹਾਰਾ ਮਾਰੂਥਲ ’ਚ ਅਚਾਨਕ ਹੜ੍ਹ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਾਮ ਦੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਅਤੇ ਰੇਤ ਦੇ ਟਿੱਬਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਨੀਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਬਣ ਗਈਆਂ, ਜੋ ਅਪਣੇ-ਆਪ ਵਿਚ ਇਕ ਦੁਰਲਭ ਨਜ਼ਾਰਾ ਸੀ। ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਮੋਰੋਕੋ ਦਾ ਮਾਰੂਥਲ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ਕ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤਕ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮੀਂਹ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮੋਰੱਕੋ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਤੰਬਰ ’ਚ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਚ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਾਲਾਨਾ ਔਸਤ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਾਰਸ਼ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਔਸਤ ਸਾਲਾਨਾ ਬਾਰਸ਼ 250 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿਚ ਟਾਟਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਬਾਤ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 450 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੱਖਣ ਵਿਚ ਇਕ ਪਿੰਡ ਟੈਗੋਨਾਈਟ ਵਿਚ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿਚ 100 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਾਰਸ਼ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸਹਾਰਾ ਦੇ ਮਾਰੂਥਲ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਮੋਟਰ ਗੱਡੀਆਂ ਵਿਚ ਆਏ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਇਹ ਇਕ ਅਦਭੁਤ ਨਜ਼ਾਰਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਰੇਤ ਦੇ ਟਿੱਬਿਆਂ ਅਤੇ ਖਜੂਰਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਬਣੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਅਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ’ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਮੋਰੱਕੋ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਦੇ ਹੌਸਿਨ ਯੂਆਬੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 30-50 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੰਨੇ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਾਰਸ਼ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਬਾਰਸ਼, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਕ ਵਾਧੂ ਗਰਮ ਤੂਫ਼ਾਨ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਸਲ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਵਾ ਵਿਚ ਵਧੇਰੇ ਨਮੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਵਾਸ਼ਪੀਕਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤੂਫ਼ਾਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਲਗਾਤਾਰ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸੋਕੇ ਨੇ ਮੋਰੋਕੋ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਾਲੀ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਭਾਰੀ ਬਾਰਸ਼ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਾਰੂਥਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭੰਡਾਰਾਂ ਨੂੰ ਭਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ ਜਿਸ ’ਤੇ ਮਾਰੂਥਲ ਦੇ ਲੋਕ ਅਪਣੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਖੇਤਰ ਦੇ ਜਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਨੇ ਸਤੰਬਰ ਦੌਰਾਨ ਰਿਕਾਰਡ ਦਰਾਂ ’ਤੇ ਰੀਫ਼ਿਲਿੰਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਬਾਰਸ਼ ਸੋਕੇ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿਚ ਕਿੰਨੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ। ਨਾਸਾ ਦੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਜ਼ਾਗੋਰਾ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਇਰੀਕੀ ਝੀਲ ਜੋ 50 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੁੱਕੀ ਪਈ ਸੀ, ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਭਰ ਰਹੀ ਸੀ।
