ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੱਜਣ ਬਾਰੇ ਨਵਾਂ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ‘ਗਲੋਬ ਐਂਡ ਮੇਲ’ ਨੇ ਇਕ ਰੀਪੋਰਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਔਟਵਾ ਨਾਲ ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਪ੍ਰਵਾਸ ਨੂੰ ਸਪਾਂਸਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੌਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਕ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਹਰਜੀਤ ਸੱਜਣ ਦੀ ਵੈਨਕੂਵਰ ਸਾਊਥ ਲਿਬਰਲ ਰਾਈਡਿੰਗ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਸਿਆਸੀ ਦਾਨ ਦਿਤਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਪੈਸ਼ਲ ਫੋਰਸ ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਅਤੇ ਏਅਰਲਿਫਟ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਰੀਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਇਲੈਕਸ਼ਨ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਰੀਕਾਰਡ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਡਾਇਰੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਅਗੱਸਤ 2021 ’ਚ ਲਿਬਰਲ ਵੈਨਕੂਵਰ ਸਾਊਥ ਲਿਬਰਲ ਰਾਈਡਿੰਗ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਦਾਨ ਦਿਤਾ ਸੀ।
ਕੈਨੇਡਾ 16 ਅਗੱਸਤ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਆਮ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਸੱਜਣ ਵੈਨਕੂਵਰ ਸਾਊਥ ਰਾਈਡਿੰਗ ਤੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਚੋਣ ਲੜ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਰੀਕਾਰਡ ਸੱਜਣ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫਾ ਚੈਰਿਟੀ ਵਿਚਾਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਸੱਜਣ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਆਖਰੀ ਨਿਕਾਸੀ ਉਡਾਣਾਂ ਦੌਰਾਨ 225 ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ’ਤੇ ਅਪਣਾ ਕੰਟਰੋਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਲੋਬ ਐਂਡ ਮੇਲ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਰੀਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਸੱਜਣ ਨੇ ਅਗੱਸਤ, 2021 ’ਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 225 ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿਤੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੱਜਣ ਇਸ ਰੀਪੋਰਟ ਨੂੰ ਨਕਾਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਇਲੈਕਸ਼ਨਜ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਰੀਕਾਰਡ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਨਮੀਤ ਸਿੰਘ ਭੁੱਲਰ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਤਰਜਿੰਦਰ ਭੁੱਲਰ ਨੇ ਰਾਈਡਿੰਗ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ 510 ਡਾਲਰ ਦਾ ਦਾਨ ਦਿਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਨ 19 ਅਗੱਸਤ, 2021 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪਤਾ ਅਤੇ ਡਾਕ ਕੋਡ ਫੈਡਰਲ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਰਜਿਸਟਰੀ ’ਚ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਵਰਤੇ ਗਏ ਪਤੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹਨ। ਦੋ ਹੋਰ 1-1 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਦੇ ਦਾਨ ਉਸੇ ਡਾਕ ਕੋਡ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਵਾਲੇ ਪਤੇ ਨਾਲ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਭੁੱਲਰ ਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਬਲਜਿੰਦਰ ਭੁੱਲਰ ਅਤੇ ਅਫਰਨਾਰਾਇਣ ਭੁੱਲਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਫੈਡਰਲ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਰਜਿਸਟਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਨਾਮ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਦੋ ਹੋਰ ਡਾਇਰੈਕਟਰਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਨ 22 ਅਗੱਸਤ , 2021 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਆਖਰਕਾਰ, ਇਲੈਕਸ਼ਨ ਕੈਨੇਡਾ ਅਨੁਸਾਰ, 27 ਅਗੱਸਤ, 2021 ਨੂੰ ਨਮ੍ਰਿਤਾ ਰਤਨ ਤੋਂ 1,650 ਦਾ ਦਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਨਾਮ ਇਕ ਚੌਥੇ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਨਮੀਤ ਭੁੱਲਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵੀ ਸੀ। ਅਲਬਰਟਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੂਬਾਈ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਭੁੱਲਰ ਦੀ 2015 ’ਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਦਾਨ 27 ਅਗੱਸਤ, 2021 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਚਾਅ ਮਿਸ਼ਨ ਅਸਫਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ 27 ਅਗੱਸਤ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਏਅਰਲਿਫਟ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਜਦੋਂ ਸਿੱਖ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਛੱਡ ਦਿਤੀ। ਬਾਅਦ ’ਚ ਇਹ ਸਮੂਹ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚਣ ’ਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਨਾ ਤਾਂ ਸੱਜਣ ਦਾ ਦਫਤਰ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਭੁੱਲਰ ਅਤੇ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦਾਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਮੰਤਰੀ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਤੁਰਤ ਉਪਲਬਧ ਸਨ।
‘ਗਲੋਬ ਐਂਡ ਮੇਲ’ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਖਬਰ ਦਿਤੀ ਸੀ ਕਿ ਔਟਵਾ ਅਤੇ ਕਾਬੁਲ ਵਿਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਫੌਜੀ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਆਖਰੀ ਅਰਾਜਕ, ਖਤਰਨਾਕ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਨਿਕਾਸੀ ਉਡਾਣਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਛਮੀ ਦੇਸ਼ ਅਗੱਸਤ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਤਕ ਅਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਫੌਜ ਲਈ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਤਰਜੀਹ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੈਨੇਡਾ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੱਜਣ ਦੇ ਦਖਲ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਤਰਜੀਹ ਸੂਚੀ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੈਨੇਡੀਅਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਫਗਾਨਾਂ ਦੇ ਬਚਾਅ ’ਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਗਲੋਬ ਐਂਡ ਮੇਲ ਨੇ ਤਿੰਨਾਂ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ’ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਹੀਂ ਸਨ।
ਸੱਜਣ, ਜੋ ਹੁਣ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਤਿਆਰੀ ਮੰਤਰੀ ਹਨ, ਨੇ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਬਾਰੇ ਜੋ ਕੁੱਝ ਵੀ ਕਿਹਾ ਉਹ ਇਕ ਹੁਕਮ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਬੇਨਤੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡੀਅਨਾਂ, ਅਫਗਾਨ ਦੁਭਾਸ਼ੀਏ ਜਾਂ ਹੋਰਾਂ ’ਤੇ ਤਰਜੀਹ ਦਿਤੀ ਜਾਵੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਲੰਮੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਰਿਫਿਊਜੀ ਐਂਡ ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਕੈਨੇਡਾ (ਆਈ.ਆਰ.ਸੀ.ਸੀ.) ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਆਉਣ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿਤੀ ਹੈ। ਸੱਜਣ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘‘ਮੈਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਉਚਿਤ ਚੇਨ ਆਫ ਕਮਾਂਡ ਰਾਹੀਂ ਹੁਕਮ ਦਿਤੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਈਆਰਸੀਸੀ ’ਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਕੱਢਣ ਲਈ ਯੋਗ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ੁਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਚੀਫ ਆਫ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟਾਫ ਜਨਰਲ ਵੇਨ ਆਇਰ ਨੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪ੍ਰੈਸ ਨੂੰ ਦਸਿਆ ਕਿ ਫੌਜ ਸੱਜਣ ਦੇ ‘ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੁਕਮਾਂ’ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਅਫਗਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਲੈਕਸ਼ਨ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਆਨਲਾਈਨ ਰੀਕਾਰਡ ਸਿਰਫ 10 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਹਨ ਪਰ 1 ਜੁਲਾਈ, 2014 ਤਕ ਤਰਜਿੰਦਰ ਭੁੱਲਰ ਜਾਂ ਅਫਰਨਾਰਾਇਣ ਭੁੱਲਰ ਜਾਂ ਨਮ੍ਰਿਤਾ ਰਤਨ ਵਲੋਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਨੂੰ ਕੋਈ ਦਾਨ ਦੇਣ ਦਾ ਕੋਈ ਰੀਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਚੰਦੇ ਦੇ ਰੀਕਾਰਡ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੱਜਣ ਦਾਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਡਾਕ ਕੋਡ ਅਤੇ ਪਤੇ ਵਾਲੇ ਬਲਜਿੰਦਰ ਭੁੱਲਰ ਨੇ 2019 ’ਚ ਅਲਬਰਟਾ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਟਿਮ ਉੱਪਲ ਨੂੰ 400 ਡਾਲਰ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿਤਾ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਪ ਨੇਤਾ ਹਨ।
