ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਹੀ ਜੀਵਨ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਅਣਗਿਣਤ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਪਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੇ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਹੀ ਸੇਵਨ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਹਸਪਤਾਲ ਨਗਰ ਬੱਲੀਆ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਅਫ਼ਸਰ ਡਾ: ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਹੀ ਜੀਵਨ ਹੈ ਪਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੇ ਇੰਨੇ ਨਿਯਮ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬਿਨਾਂ ਦਵਾਈ ਲਏ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਕਦੇ ਵੀ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਨਹੀਂ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਜੋ ਬਹੁਤ ਮੋਟੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਬਹੁਤ ਪਤਲੇ ਹਨ ਉਹ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਪੀ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਘੱਟ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੂਗਰ, ਬਦਹਜ਼ਮੀ, ਬੁਖਾਰ ਜਾਂ ਜ਼ੁਕਾਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਸ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਤ, ਖੂਨ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਜਾਂ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੱਕਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜ਼ੁਕਾਮ, ਬੁਖਾਰ ਜਾਂ ਸਾਹ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼ ਆਦਿ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਉਬਾਲ ਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਪਾਚਨ ਨੂੰ ਦਰੁਸਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਜਲਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਸੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਚੌਥਾਈ ਹਿੱਸਾ ਉਬਾਲ ਕੇ ਪੀ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਸ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਅਰੋਗਿਆ ਅੰਬੂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਸਾਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਦਸਤ, ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਦਰਦ ਆਦਿ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭਾਂਡੇ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਠੰਡਾ ਨਾ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਾਣੀ ਭਾਰੀ ਅਤੇ ਪਚਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਉਬਾਲ ਕੇ ਭਾਂਡੇ ਨਾਲ ਢੱਕ ਦਿਓ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਠੰਡਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ। ਇਹ ਪਾਣੀ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਠੰਡਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਕਣ ਢੱਕੇ ਹੋਏ ਭਾਂਡੇ ‘ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਸ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ, ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਦਾ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਹਿੱਸਾ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ, ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਉਬਾਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਧਾ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਹੀ ਸੇਵਨ ਸਰੀਰ ਲਈ ਰਾਮਬਾਣ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।
(Disclaimer: ਉੱਪਰ ਦਿੱਤੇ ਤੱਥ-ਜਾਣਕਾਰੀ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹਨ। ਨਿਊਜ਼ 18 ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ਮਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਵੋ।)