ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਦੀ ਰੁਝੇਵਿ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ‘ਚ ਫਿੱਟ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ‘ਚ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਕਾਫੀ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਵੇ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਜਾਂ ਬਾਡੀ ਬਿਲਡਿੰਗ ਲਈ ਕਸਰਤ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ‘ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਠੋਰਤਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੁਬਾਰਾ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਉ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਠੋਰਤਾ ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ? ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾਂ ਪਾਉਣ ਦੇ ਨੁਸਖੇ
ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਸ ਕਠੋਰਤਾ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਸਰਤ ਤੋਂ 24 ਤੋਂ 72 ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਸੋਰਨੇਸ (DOMS) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਠੋਰਤਾ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇ ਕਿ
ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਤਣਾਅ ਵਾਲੀ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਭਾਰ ਪਾਉਣਾ ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਪਰੋਕਤ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ‘ਚ ਦਰਦ, ਕੜਵੱਲ ਅਤੇ ਅਕੜਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ‘ਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸੋਜ ਜਾਂ ਤਾਕਤ ਦੀ ਕਮੀ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸ ਨਾਲ ਪੈਦਲ ਚੱਲਣ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ‘ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਉ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ੀ ਕਠੋਰਤਾ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾਂ ਪਾਉਣ ਦੇ ਨੁਸਖੇ
ਉਸ ਥਾਂ ਦੀ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦਰਦ ਹੋਵੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਖੂਨ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਰਦ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਿਨਾਂ ਦਬਾਅ ਦੇ ਹਲਕੇ ਸਟ੍ਰੈਚ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਰਹੇ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਏ ਬਿਨਾਂ ਖੂਨ ਦਾ ਵਹਾਅ ਵਧੇ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੇਨਥੋਲ ਜਾਂ ਕੈਪਸੈਸੀਨ ਵਾਲੀਆਂ OTC ਕਰੀਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ ਅਤੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਕਰੀਮ ਅਤੇ ਜੈੱਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ‘ਚ ਛੋਟੇ ਹੰਝੂਆਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਕਰਨ ‘ਚ ਵੀ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਾਈਲੋਨ ਜਾਂ ਸਪੈਨਡੇਕਸ ਤੋਂ ਬਣੀ ਕੰਪਰੈਸ਼ਨ ਪੱਟੀ ਜਾਂ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਕਠੋਰ ਜਾਂ ਦਰਦਨਾਕ ਖੇਤਰ ‘ਤੇ ਕੱਸ ਕੇ ਬੰਨ੍ਹਣ ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਸਮੂਹ ‘ਤੇ ਇਕਸਾਰ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਖੂਨ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਦਰਦ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
( ਡਿਸਕਲੇਮਰ : ਇਹ ਲੇਖ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹੈ ਕੋਈ ਵੀ ਉਪਾਅ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।)
