ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 19 ਮਈ – ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। RFID ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਤੇ ਚਿੱਪ ਨਾਲ ਲੈਸ ਇਸ ਪਾਸਪੋਰਟ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਕਲੀ ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਪੁਰਾਣਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹੈ ਤਾਂ ਜਾਣੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਬੈਠੇ ਆਪਣੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਕੀ ਹੈ?
ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਆਮ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਰਗਾ ਹੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਕਨੀਕੀ ਫੀਚਰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ RFID (ਰੇਡੀਓ ਫ੍ਰੀਕੁਐਂਸੀ ਆਈਡੈਂਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ) ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਚਿੱਪ ਹੈ, ਜੋ ਪਾਸਪੋਰਟ ਕਵਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੈ। ਇਸ ਚਿੱਪ ਵਿੱਚ ਬਿਨੈਕਾਰ ਦੀ ਪੂਰੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਵੇਰਵੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਟੋਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਚਿੱਪ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਬਲਿਕ ਕੀ ਇਨਫਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ (PKI) ਸਿਸਟਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਡੇਟਾ ਚੋਰੀ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ। ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪੀਲਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਨਕਲੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਬਣਾਉਣਾ ਲਗਪਗ ਅਸੰਭਵ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਮੋਬਾਈਲ ਤੋਂ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਕਿਵੇਂ ਦਈਏ?
ਸਟੈੱਪ 1: ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ passportindia.gov.in ‘ਤੇ ਜਾਓ ਤੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰੋ।
ਸਟੈੱਪ 2: ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਆਈਡੀ ਨਾਲ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਲੌਗਇਨ ਕਰੋ।
ਸਟੈੱਪ 3: “Apply for Fresh Passport/Re-issue of Passport” ਵਿਕਲਪ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ।
ਸਟੈੱਪ 4: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪਾਸਪੋਰਟ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ “Fresh” ਵਿਕਲਪ ਚੁਣੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹੈ ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ “Reissue” ਵਿਕਲਪ ‘ਤੇ ਜਾਓ।
ਕਦਮ 5: ਸਾਰੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਵੇਰਵੇ ਭਰੋ ਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਫੀਸਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੋ। ਭੁਗਤਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਡੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਬੁੱਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਰਜ਼ੀ ਦੀ ਰਸੀਦ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ ਤੇ ਸੇਵ ਕਰ ਲਵੋ।
ਕਦਮ 6: ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਿਤੀ ਨੂੰ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰ (PSK) ਜਾਂ ਖੇਤਰੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦਫ਼ਤਰ (RPO) ਜਾਓ ਤੇ ਆਪਣੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰੋ। ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਡਾ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਤੁਹਾਡੇ ਪਤੇ ‘ਤੇ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
ਸੁਰੱਖਿਆ ਤੇ ਸਹੂਲਤ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਚਿੱਪ ਤੁਹਾਡੀ ਤੁਰੰਤ ਪਛਾਣ ਕਰੇਗੀ ਤੇ ਨਕਲੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗੀ।
ਘੱਟ ਉਡੀਕ, ਤੇਜ਼ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ: ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਸਮਾਂ ਬਚੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਦੇ ਹੀ ਤੁਹਾਡੇ ਵੇਰਵੇ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਕਦਮ: ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਹੈ ਪਰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਇੱਕ ਆਮ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
